In april 1989 nemen Liverpool FC en Nottingham Forest FC het tegen elkaar op in de halve finale van de FA Cup. De wedstrijd wordt gespeeld op Hillsborough, de thuishaven van Sheffield Wednesday FC. Maar vlak voor de aftrap gaat het gruwelijk mis. Op commando van de politie wordt een toegangspoort opengezet en dat leidt tot gedrang bij die toegangspoort. Supporters raken in de verdrukking en er breekt paniek uit. Uiteindelijk komen bij deze stadionramp bijna 100 supporters om het leven. Jarenlang wordt er onderzoek gedaan naar de gebeurtenissen en Liverpool-fans strijden voor ‘Justice for the 96’. De fans wordt met de vingers gewezen, maar juist falend politie-optreden heeft gezorgd voor een ramp van deze omvang.
Voetbalbonden zijn in paniek en verordonneren clubs om verscherpte veiligheidsmaatregelen te nemen in en rondom stadions. Ook Fortuna houdt de veiligheid van Stadion De Baandert tegen het licht en is van plan enkele miljoenen Guldens te investeren om tegemoet te komen aan de richtlijnen uit de conceptnota ‘Veilige Voetbalaccommodatie’.
Maar Fortuna denkt verder vooruit. Het huidige stadion is 25 jaar oud en de club schrijft een 10-jarenplan om te komen tot een volledig nieuw stadion. In 1994 maken de Nederlandse en Belgische voetbalbonden wereldkundig dat ze samen het Europees voetbalkampioenschap in 2000 willen organiseren. Onder de naam Euro 2000 leggen ze een bidbook neer bij de UEFA die wel oren heeft naar het voorstel van beide lage landen.
En jaar later maakt de UEFA bekend dat beide landen het EK in 2000 effectief mogen organiseren. Eindhoven, Rotterdam, Amsterdam en Arnhem worden als speelstad aangewezen. Logisch, want deze vier steden beschikken over stadions die voldoen of gaan voldoen aan de dan geldende UEFA-eisen.
Het zet een trend in gang, want niet alleen in de vier genoemde steden gaan schoppen in de grond of verrijzen bouwkranen naast bestaande stadions. Want ook in pakweg Enschede, Almelo, Nijmegen, Den Haag, Tilburg en Breda slaat de vernieuwingsdrang toe.
Nadat Ajax in 1995 de Champions League heeft gewonnen begint bij clubs het idee te leven dat voetbal langzaamaan een bedrijfstak wordt waaraan geld valt te verdienen. Maar dat lukt alleen maar als je supporters en bedrijven aan je weet te binden. Hoe hoger je speelt, des te makkelijker dat wordt.
Ook in Sittard is het Fortuna-bestuur inmiddels tot inzicht gekomen dat het oude vertrouwde Stadion De Baandert haar houdbaarheidsdatum heeft overschreden. De hoofdtribune is dan weliswaar voor fl. 1.000.000 verbouwd; het houdt allemaal niet over.
Supporters staan achter de beide goals op kleine kneuterige staantribunes en die tribunes verbouwen tot zittribunes (zoals de KNVB eist), dat is eigenlijk geen doen. Het beste voorbeeld daarvan is de Oosttribune. Het gaat ten koste van de capaciteit en de faciliteiten van het stadion zelf, die worden er niet door verbeterd.
De Oosttribune, bekeken vanuit het uitvak, is gedeeltelijk voorzien van stoeltjes
Vrouwen die gaan beter thuis naar het toilet. Heren doen hun behoefte maar in de bosschages. En regent het, dan verlaat quasi het gehele stadion over een smalle asfaltstrook het stadion, want het pad rondom de Oost- en Noordtribune staat blank.
Maar belangrijker: sponsoren fatsoenlijk ontvangen in Stadion De Baandert, daar hebben we het niet meer over. Die willen niet in een woonwijk parkeren, die willen niet hutjemutje op een tribune zitten. En die willen niet in de rust en na afloop in een bedompte fanfarezaal de suiker en melk in een kartonnen bekertje door de koffie roeren. Zelfs niet in een klein provinciestadje als Sittard.
Blijkbaar kun je hier geen sponsoren meer ontvangen
Oké, prima dan. Dan gaan we ook in Sittard bouwen. Want het aanpassen van Stadion De Baandert naar de geldende eisen en wensen is duurder dan nieuwbouw, zo heeft de club becijferd. Onder aanvoering van het triumviraat Jules Coenen (in het dagelijks leven Rabobank-directeur), Jacques Opgenoord (een tot Algemeen Directeur benoemde fysiotherapeut) en Cor Nijpels (een zuur onder hoogspanning levend financieel brein) gaat Fortuna aansluiten bij alle andere grootstedelijke voetbalclubs. En misschien wel belangrijker: realiseren wat in Kerkrade en Maastricht (nog) niet lukt.
In Maastricht wordt eigenlijk al ver vóór het verkrijgen van stadsrechten in 1204 over vanalles en nogwat ‘gevreigeld’ en in Kerkrade praat men ook onverstaanbaar over een nieuw stadion, maar komt Roda JC vooralsnog niet los van Gemeentelijk Sportpark Kaalheide, een typisch IJzeren Gordijnstadion.
Het is begin 1999 als de eerste contouren van het nieuwe Fortuna-stadion verrijzen. De plannen zijn klaar en worden door een bouwconsortium ten uitvoer gebracht. Er wordt eerst begonnen met de bouw van een parkeergarage, analoog aan het idee van de Amsterdam ArenA. Want het nieuwe stadion gaat deel uitmaken van een innovatief bedrijventerrein. Een terrein vol met nieuwe bedrijven, die zich maar wat graag langs de A2 willen vestigen, omdat de Randstad langzaamaan vol raakt en de wegen dichtslibben.
Sportief gaat het overigens crescendo met Fortuna. Onder leiding van trainer Bert van Marwijk speelt de ploeg menig tegenstander ondersteboven en meldt zich in de subtop. Maar het tegenovergestelde is ook waar: de subtop meldt zich in Sittard. Want na de promotie hebben (jeugd)spelers zich razendsnel ontwikkeld in Stadion De Baandert en clubs azen ondertussen op de Sittardse talenten. Fortuna verkoopt Mark van Bommel aan PSV. Het Sittardse triumviraat glundert, want de Sittardse kassa rinkelt!
Ondertussen loopt het seizoen 98/99 op haar einde en bij de bouw van het nieuwe stadion wordt het hoogste punt bereikt. De fans glunderen, want door het nieuwe stadion zal de club definitief aanhaken bij de subtop, iets wat in Stadion De Baandert volgens de clubleiding onmogelijk is. En spelen we een Limburgse derby, dan zingen we vooral tijdens duels met Roda JC onze kelen schor:
Waar is dat stadion?
Waar is dat stadion?
Waar is dat stadion?
Waar is dat stadion?
In de aanloop naar het seizoen 99/00 mogen fans voor het eerst een kijkje nemen in het nieuwe stadion. Het stadion wordt voorzien van allerlei videocamera’s. ‘Camerabewaking is er zowel binnen als buiten het stadion. De beelden worden in de registratiekamer rechtstreeks door de politie bekeken, zodat optreden ook meteen mogelijk is’, aldus politiechef Beulink.
De toenmalige Noordtribune in aanbouw
‘Het stadion is zo ingericht dat er zo min mogelijk agressie wordt opgewekt’, weet Cor Nijpels. Plus, en daarover hebben ongetwijfeld veel mensen hun hoofd gebroken, bestaat de bestrating rondom het nieuwe stadion uit grote en dikke stenen die moeilijk losgewrikt kunnen worden. Vooral politiechef Beulink is hierover in zijn nopjes waardoor er een einde komt aan het stenigen van agenten.
Op 23 oktober 1999 is het dan zover: de laatste keer naar Stadion De Baandert. Niet alleen voor alles en iedereen van Fortuna, maar ook voor Sparta en haar meereizende fans.
Supporters steken massaal vuurwerk af tijdens het afscheidsduel in Stadion De Baandert
Via Ali el Khattabi komt Sparta tweemaal op voorsprong, maar Wim Kiekens, Ronald Hamming en Joost Volmer zorgen ervoor dat de drie punten in Sittard blijven. We nemen er nog even het wedstrijdverslag bij:
‘Fortuna had het goed geregeld, door supporters te betrekken bij het afscheid, ontstonden er geen ongeregeldheden. Er was vuurwerk, een mooie speech van de voorzitter en natuurlijk het onvermijdelijke gezang vanaf de tribunes dat toch wel redelijk indrukwekkend was. Een geslaagde voetbalavond, waarop waardig afscheid werd genomen van De Baandert.’
Het nieuwe stadion krijgt langzaamaan vorm
Het valt tegenwoordig moeilijk voor te stellen, maar rond de eeuwwisseling moet alles op de schop. ‘Retro’ is een vies woord en moet wijken voor ‘vooruitgang’. En dus laten fans amper tranen bij het afscheid van onze tweede woonkamer. Op naar 14 november, als Schalke ’04 langskomt bij de officiële opening van ons nieuwe stadion!
‘Hoge plafonds als metafoor van het nieuwe denken’. Die zin, opgetekend uit de monden van de heren Jules Coenen en Jacques Opgenoord, blijft steeds maar in ons hoofd plakken. Bedrijven zakken langs de A2 af naar het zuiden en houden halt bij het nieuwe Fortuna Stadion. Maar hoe gaat dat stadion heten? Het is een goed bewaard geheim of heeft de club nog geen naam?
Op het moment dat Fortuna haar nieuwe onderkomen met een duel tegen Schalke ’04 officieel betrekt is er geen naam aan het stadion gegeven. En dus scoort Andy Wright Fortuna’s eerste doelpunt in ‘het nieuwe Fortuna-stadion’.
Het is nog wennen, zo’n nieuw stadion. Maar als alle biergooiers bovenaan Vak C zijn ingerekend en ook iedereen in de gaten heeft dat je, ondanks dat het stadion zich op een open vlakte bevindt, nauwelijks kunt parkeren rondom het stadion, went dat nieuwe stadion aardig snel.
Fans weten het stadion ondanks alle kinderziekten te vinden en tijdens het thuisduel tegen Ajax is het stadion voor het eerst uitverkocht. En niet veel later onthult de club de naam van het nieuwe stadion. De komende tien seizoenen voetbalt Fortuna in het Wagner & Partners Stadion.
Tegenwoordig kun je niet meer cash betalen in het Fortuna Stadion
Ook de lokale driehoek, bestaande uit de burgemeester, districtschef van de politie en officier van justitie zijn inmiddels gewend aan het nieuwe stadion en komen erachter dat het er bepaald niet veiliger op is geworden.
Zo vallen NEC-supporters de politie met stenen aan en krijgen supporters van FC Den Bosch een verplichte combiregeling opgelegd omdat zij op eigen houtje naar Sittard willen afreizen. Het scheiden van supporters blijkt in de praktijk lastiger dan gedacht, want iedereen komt toe via de Lissabonlaan, een zijstraat van de Bergerweg. En dat Supportersvereniging Fortuna Sittard ’92 aan diezelfde Lissabonlaan over een supportershome beschikt werkt daar natuurlijk niet aan mee. Alles dat nieuw is wekt nieuwsgierigheid op en niet zelden proberen supporters van de tegenpartij een kijkje te komen nemen in ons nieuwe supportershome.
Sportief loopt het stroef. Spelers vertrekken en hun vervangers blijken in de praktijk niet van hetzelfde niveau. Om in de Eredivisie te kunnen blijven neemt de clubs ongelofelijke risico’s. De uitgaven overschrijden Fortuna’s inkomsten en het onvermijdelijke gebeurt: Fortuna moet knokken tegen degradatie.
Tijdens het seizoen 00/01 redt de club haar vege lijf via de nacompetitie, maar een belangrijkere strijd wordt gevoerd naast het veld. De club is in financiële problemen gekomen en langzaamaan wordt duidelijk dat onder meer de bouw van het stadion hiervan een aanjager is. De club klopt aan bij de gemeente Sittard-Geleen-Born en dat is het begin van een jarenlange financiële strijd op leven en dood.
Die strijd overtreft de degradatie naar de Eerste Divisie. Want het seizoen 01/02 is voorlopig het laatste seizoen in de Nederlandse ereklasse. Voortaan wordt er Eerste Divisie-voetbal aan de Sittardse Milaanstraat gespeeld.
Dat verandert weinig aan de spreekkoren in het stadion. Want nog steeds klinkt het ‘Waar is dat stadion?’ in het steeds leger wordende stadion. En terecht. Want zoals het stadion in alle bespiegelingen voorafgaand aan de bouw werd gepresenteerd, zo is het niet geworden. Sterker nog: het lijken wel vier tegen elkaar gelijmde dozen aangevuld met vier lichtmasten en een hoofdgebouw. Waarbij de kleur grijs de boventoon voert.
Het stadion vormt door de jaren heen een speelbal tussen club, gemeente, bouwconsortium en allerlei andere partijen die geïnteresseerd zijn in of eigenaar zijn van delen van het gebouw. Cruciaal lijkt een vestiging van een supermarkt in het stadion. Albert Heijn wordt veelvuldig genoemd, maar verlaat de Brugstraat niet. Het blijkt een gebed zonder spoedig einde.
Toch gebeurt er rondom het stadion wel één en ander door de jaren heen. Er verrijst een schoolgebouw tegenover het stadion, een brandweerkazerne waakt over de brandveiligheid van ‘Bedrijvenstad Fortuna’, het Saoedi-Arabische Sabic bouwt haar Europese hoofdkantoor tegenover het stadion en er wordt een wielerbaan aangelegd in de nabijheid van de Funtribune. Maar van ‘Città Plaza‘, zoals door Meulen Bouw en Projectontwikkeling Jongen in januari 2006 aangekondigd, komt niets terecht. Het Fortuna Stadion is geen ‘concentratie van plezier, sport, uitgaan en winkelen’ geworden. En het is geen ’24 uur per dat de place to be’. Nóg niet, want wat niet is kan altijd nog komen.
Grote plannen, maar daar is het vooralsnog bij gebleven…
En dat is meer dan aan het stadion zelf. Want omdat de club niets te zeggen heeft over het stadion kan ze geen invloed uitoefenen op de verdere afbouw. En zaken die je maar moeilijk kunt verklaren hebben altijd iets met geld te maken. En dus vindt de verdere afbouw plaats in een slakkengang.
In maart van het jaar 2000 werd vol trots Wagner & Partners als naamgever gepresenteerd als naamgever. Maar het contract van 10 jaar wordt niet uitgediend. Na negen jaar wordt Wagner & Partners van de gevel gehaald. En niet zonder reden, want het bedrijf heeft een slechte naam gekregen in Nederland. Het bedrijf dat als ondertitel ‘Financiële planning’ voerde blijkt haar eigen financiële planning allesbehalve op orde te hebben en gaat failliet. Na een periode als Fortuna Stadion door het leven te zijn gegaan, heet het stadion vanaf november 2009 Trendwork Arena.
Één van de dieptepunten in 25 jaar: het hernoemen van Vak C2 in Frans Körver Tribune
Sportief beleeft de club magere seizoenen en het financiële plaatje is identiek. Fans blijven weg, sponsoren blijven weg. Maar het stadion blijft. Het wisselt overigens wel nog van naam. Uitzendbureau Trendwork gaat net als voorganger Wagner & Partners failliet waardoor, na een intermezzo van enkele maanden, het stadion voortaan als Offermans Joosten Stadion door het leven gaat.
Fraaie mural van Nash in het huidige supportershome, maar dan vóór de meest recente verbouwing
Achter de schermen is het stadion ondertussen in handen gekomen van de Twentse zakenman Dik Wessels. Hij is na Fortuna zelf en 3W & Meulen Bouw de volgende eigenaar. Zijn plannen blijven ongewis, maar de club is voorlopig uit de problemen. En dat is de club eigenlijk elke keer als het stadion van eigenaar wisselt.
Want dat gebeurt in 2013 opnieuw als Fitland Sportcampus BV eigenaar wordt. Ook hun plannen blijven mistig, maar dat Fortuna voortaan het stadion om niet huurt klinkt niet verkeerd. Ook een naamswijziging aan de binnenzijde van het stadion valt in goede aarde. Want voorafgaande aan het thuisduel tegen Roda JC tijdens het seizoen 13/14 wordt de N-Side officieel omgedoopt tot Fernando Ricksen Side. En om dit heuglijke feit extra in de verf te zetten vormen de gele stoelen tussen de blauwe stoelen voortaan het woord ‘Ricksen-Side’.
Seizoen 15/16: de Oosttribune blijft akelig leeg tijdens het thuisduel tegen Almere City FC
Vier jaar later (in 2017) lijkt de club bij een min of meer definitieve oplossing te komen als een consortium van Fortuna-goedgezinde investeerders, onder wie eigenaar Işitan Gün en Ron Quaedvlieg, de nieuwe eigenaren worden.
Seizoen 15/16: snel vergeten
Het zorgt volgens wethouder Noël Lebens (verantwoordelijk voor cultuur en binnenstedelijke ontwikkeling) van de gemeente Sittard-Geleen dat het bedrijfsleven zich in of rondom het Fortuna Stadion wilt vestigen.
De supermarkt in het stadion komt er eindelijk (Aldi), wereldrestaurant Kodoo vestigt zich in het stadion en supermarktketen Jumbo bouwt een moderne vestiging tussen stadion en brandweerkazerne in.
De club leeft weer, vooral door de inspanningen van eigenaar Işitan Gün. Hij heeft een doel en dat doel is Eredivisie. Gün is vastberaden. Net zo vastberaden als Fernando Ricksen. Ricksen lijdt aan de ongeneeslijke ziekte ALS en veel supporters zien Ricksen als lichtend voorbeeld. Ricksen zal zijn strijd tegen ALS niet winnen, maar niemand heeft de strijd zó lang volgehouden. Het idee wordt opgevat Ricksen te eren met een stand- of borstbeeld en als Fortuna tegen Jong Ajax een periodetitel kan pakken onthullen Kevin Hofland, Mark van Bommel en Fernando Ricksen zelf een bronzen borstbeeld.
Vele supporters geven Fernando’s borstbeeld een ‘boks’ voorafgaand aan de wedstrijd
De gewonnen periodetitel is een opmaat voor promotie naar de Eredivisie. Tijdens het laatste thuisduel van het seizoen 17/18 zit het stadion weer bomvol. Dat gebeurde zelden of nooit, maar wel vandaag. Opnieuw een mijlpaal voor het Fortuna Stadion!
De Fernando Ricksen Side barst uit haar voegen!
Sportieve prestaties op het veld zorgen er doorgaans ook voor dat iedereen met een andere blik naar de club kijkt en het stadion tweewekelijks volstroomt. Maar 16 seizoenen Eerste Divisie hebben hun sporen nagelaten en hele generaties zijn opgegroeid zonder Fortuna. En die generaties hebben heel wat historie gemist. Maar dat is geen probleem want in 2019 opent het Fortuna Museum haar deuren. Het is een plek geworden waar vrijwilligers bezoekers op gezette tijden bijspijkeren over alles wat met Fortuna en haar voorgangers te maken heeft.
Wie alle spelers op deze fotowand herkent is geslaagd voor het Fortuna-examen!
De afgelopen seizoenen hebben diverse sfeergroepen de voormalige N-Side of huidige Fernando Ricksen Side bevolkt en de toeschouwers getrakteerd op diverse tifo’s. Maar de Vakken C, D en E zijn hierin nooit meegenomen. Tot de laatste thuiswedstrijd van het seizoen 21/22. De tegenstander heet Vitesse en winst betekent een verlengd verblijf in de Eredivisie. Voorafgaand aan het duel, als de spelers het veld opkomen, kleurt de Oosttribune voor een eerste keer (volledig) geel en groen. Een ware primeur!
Seizoen 21/22: voor het eerst tifo op Vak C, Vak D en Vak E / Funtribune
Afgebouwd is het stadion dan nog wel niet, maar weinig mensen klagen nog. Door de jaren heen is het stadion van de binnenkant meer geel en groen geworden, de grijze hoeken zijn voorzien van (al of niet) clubhelden, je kunt contactloos betalen en recentelijk zijn de catering en sanitaire voorzieningen verbeterd. Maar ja, waarom is de buitenkant deels blauw?
Het gaat met horten en stoten, in de ogen van sommigen nog niet snel genoeg, maar de club groeit gestaag. Een naam heeft het stadion nog niet en dat zal nog wel enige tijd duren. Want daarover is Algemeen Directeur Ivo Pfennings tijdens een sessie Zaanse Methoden duidelijk: ‘Ik heb besloten de stadionnaam niet te koppelen aan een persoon. Dat is niet omdat ik de stadionnaam in de toekomst wil verkopen, maar omdat ik niet een persoon belangrijker wil maken dan een andere.’
‘Willy Dullens heeft zonder twijfel enorm veel voor de club betekend, maar dat geldt natuurlijk ook voor bijvoorbeeld Sjra Philippen die ons dit jaar ook is ontvallen en er gaan ons in de toekomst nog meer iconen ontvallen. Dus ik wil ook geen tribune, zaal of skybox gaan vernoemen naar een individu. Fernando Ricksen vind ik echt een ander verhaal, maar dat is dan ook een uitzondering.’
Maar komaan, Fortuna Stadion, zo verkeerd klinkt dat toch niet? En zolang de resultaten goed zijn heeft alleen de oudere generatie Fortuna-supporters het nog over ‘die goede oude tijd in De Baandert.’
