Met een gemiddelde van krap 2300 toeschouwers bij Fortuna’s thuiswedstrijden tot dusverre in dit seizoen, mag je gerust stellen dat de belangstelling tegenvallend is. Zeker als je je realiseert dat het hier om officiële aantallen gaat – inclusief betalende maar niet aanwezige supporters.
Om dit aantal supporters in een historisch perspectief te plaatsen heb ik de toeschouwersaantallen sinds Fortuna’s start in 1968 in een figuur geplaatst. De groene balken zijn toeschouwersaantallen tijdens seizoenen in de eredivisie; de gele balken tijdens seizoenen in de eerste divisie. We stevenen af op het op één na slechtste resultaat qua bezoekersaantallen ooit. Alleen het seizoen 93/94 was met gemiddeld bijna 1400 bezoekers per duel slechter bezocht.
Eredivisie voetbal trekt gemiddeld meer supporters dan eerste divisie voetbal (alleen al vanwege de duels tegen Ajax, PSV en in mindere mate Feyenoord). In die zin heeft ook Fortuna zijn successupporters. Net als andere clubs heeft ook het nieuwe stadion zijn invloed gehad op toeschouwersaantallen (zie de groei in het seizoen 99-00). Wat dat betreft is de huidige publieke belangstelling, de laagste ooit in het nieuwe stadion.
De zwarte lijn geeft de eindrangschikking aan (Fortuna is momenteel de 35ste betaald voetbalclub van Nederland, dat wil zeggen, Fortuna staat 17de in de eerste divisie, tel daarbij de 18 eredivisieclubs op en je komt uit op 35). Die lijn maakt duidelijk dat succes niet altijd doorslaggevend is qua toeschouwersaantallen. In de jaren tachtig zien we een daling in de toeschouwersaantallen, terwijl de resultaten lange tijd nagenoeg gelijk bleven. Is dit een geval van gewenning, of was het voetbal onder leiding van Frans Körver spectaculairder? Diezelfde vraag kan gesteld worden als Fortuna opnieuw promoveert in 1995. Het antwoord is nu eenvoudig. Het voetbal onder Bert van Marwijk was spectaculairder (en succesvoller) dan onder Pim Verbeek.
Kijken we naar de huidige eerste divisie periode dan zien we een opleving in toeschouwersaantallen in het seizoen 11-12 toen Tini Ruys spektakel en resultaat combineerde. Wil Boessen boekte resultaat zonder spektakel en Fortuna werd er – in termen van publieke belangstelling – hard voor gestraft. Peter van Vossen boekt totdusverre geen resultaat zonder spektakel. Het behoeft geen betoog dat dat geen winnende formule is, met een leeg stadion als gevolg.
Het verleden toont aan dat het herwinnen van toeschouwers mogelijk is, maar alleen als je iets te bieden hebt. Resultaat en spektakel zijn echter niet alleen het domein van de trainer. Zonder een fatsoenlijk budget is er geen beginnen aan. We hopen dat de club erin slaagt het commerciële tij te keren, nu de financiën op orde zijn.
Of is er sprake van een experiment waarin Fortuna ook Jacques Opgenoord’s enige nog overeindstaande voorspelling wenst te ontkrachten, waarvoor onbezette stoeltjes vereist zijn: blauwe stoeltjes verkleuren niet?
Riccardo Welters