Tijdens Fortuna’s trainingskamp in Turkije brengt Fortuna, samen met Beşiktaş JK, opmerkelijk nieuws naar buiten. In een korte verklaring geven beide clubs aan een samenwerking op te starten teneinde Turks talent op te sporen in de Euregio. Niet meer en niet minder. Veel vragen blijven onbeantwoord en de Turkse tak van Goal.com stelt ze aan de Turkse eigenaar van Fortuna Sittard, Işıtan Gün.

Na het verwerven van Fortuna Sittard (de eerste professionele voetbalclub van Nederland) in 2016, heeft Işıtan Gün de club, die destijds in financieel zwaar weer verkeerde, overgenomen. Hij stelt niet alleen financieel orde op zaken, hij brengt de club ook naar de Eredivisie. En nu heeft Gün samen met Beşiktaş het ‘European Talent Inclusion Project’ opgezet. Gün licht dit verder toe en legt tevens uit waarom de Turkse clubs het financieel niet goed doen.

Wat is de volledige definitie en inhoud van uw samenwerking met Beşiktaş? Bij het grote publiek leeft het idee dat Fortuna een ‘dochterclub’ van Beşiktaş is geworden. Kunt u uitleggen hoe dit zit?
Ja, ik zag enkele nieuwberichten in de pers over het feit dat we een ‘dochterclub’ van Beşiktaş zijn geworden. Dit is helemaal verkeerd. Voor mij is dit een onbekend fenomeen in Turkije. Soms vroegen ze me: ‘Ben je van plan een ‘dochterclub’ te worden?’ En dat vragen ze zonder te weten wat dat inhoudt!

Allereerst wordt de overeenkomst tussen een ‘moederclub’ en een ‘dochterclub’ gesloten tussen een club uit de hogere divisie en een club uit de lagere divisie. De ‘moederclub’ zoekt een ‘dochterclub’ waar ze haar jonge spelers kan stallen omdat ze bij de ‘moederclub’ geen speeltijd krijgen. De club waar de spelers worden gestald heet dan de ‘dochterclub’. Maar we spelen in de Eredivisie, het hoogste Nederlandse competitieniveau. Beşiktaş, Fenerbahçe en Galatasaray spelen ook in de Turkse hoogste divisie (Süper Lig). Daarom is het verhaal rondom ‘moederclub’ en ‘dochterclub’ niet juist. Sterker nog: dit is het eerste samenwerkingsverband tussen twee clubs die beide op het hoogste niveau spelen.

Er wordt ook gezegd dat jonge spelers in Europa tussen clubs worden uitgewisseld om ervaring op te doen. Hoe dat zou moeten en welke regels hierover gelden, dat weet zelfs de FIFA niet! Het is onbekend op welke leeftijd en onder welke omstandigheden een speler van de ene club naar de andere verhuist. Mensen die hierover een mening hebben zijn volledig onwetend. Deze samenwerking met Beşiktaş heeft niets te maken met het zijn van een ‘dochterclub’. Dat we deze samenwerking tussen beide clubs opzetten is eigenlijk iets dat de Turkse voetbalbond juist had moeten doen.

Ik ben 45 jaar oud en zo lang als ik me kan herinneren wordt er gesproken over het overbrengen van Turkse spelers uit Europa naar de Turkse competitie. Maar niemand weet hoe zoiets te regelen. Nu worden spelers vaak gescout, maar je kunt niet van één enkele scout verwachten dat hij alle talenten scout. Met de huidige werkwijze worden spelers alleen bij toeval ontdekt. Vanwege een gebrek aan organisatie is het scouten van spelers monnikenwerk.

Ons idee is als volgt: twee miljoen Turkse burgers wonen in een straal van 100 kilometer rondom Sittard-Geleen. Dat is een flink aantal Turken! En daaronder bevinden zich zonder twijfel zeer getalenteerde jonge voetballers. We willen deze spelers regelmatig op dezelfde plaats laten samenkomen en de data van deze spelers op een wetenschappelijke, systematische en stabiele manier vastleggen, zodat we in ieder geval een database opbouwen met gegevens van deze spelers. We willen jonge spelers scouten en naar Fortuna of Beşiktaş brengen. Als we in één van deze spelers de nieuwe Mesut Özil of İlkay Gündoğan vinden, dan is het project al geslaagd.

Ons doel is om elk jaar tweeduizend spelers te bereiken. We verwachten van jonge voetballers van Turkse afkomst dat ze zich registreren op onze website. Vervolgens zal een proefkamp worden gehouden tussen 10 en 12 april onder toezicht van de jeugdtrainers van Beşiktaş.

Hoe komt u op het idee zo’n samenwerking met Beşiktaş op te zetten?
Sinds ik in 2016 eigenaar van Fortuna Sittard ben geworden heb ik dit project met veel Turkse clubs en voetbalmanagers besproken. Wat betreft Beşiktaş, het nieuwe management heeft mij gebeld hierover. Ze informeerden naar onze eisen en op welke manier we kunnen samenwerken. We zijn van hieruit de samenwerking verder gaan vormgeven.

Heeft u de korte, middellange en lange termijn doelstellingen van de samenwerking bepaald?
Het doel van Beşiktaş is om getalenteerde jonge spelers te vinden en deze tot hun recht te laten komen. We hopen dat ook ons ​​nationale team hiervan zal profiteren. Ten tweede zal er, zoals ik zojuist zei, een serieuze database worden gemaakt. We streven naar een database van ongeveer 10.000 spelers in vijf jaar.
Dergelijke projecten beginnen met groot enthousiasme in Turkije, maar uiteindelijk komt er niets van terecht. In ons samenwerkingsverband zal iedereen zien dat zoiets ons niet gaan overkomen. We gaan gedegen te werk. We zullen gegevens vastleggen over gezinsleden, de school, het beroep van de vader, nationaliteit en uitkomsten van fysieke metingen. Kortom: we leggen alles vast.

Tot op heden hebben Turkse clubs spelers voortgebracht die zijn geboren en getogen in Europese landen maar niet genoeg waren te spelen in Europa’s grootste competities. Mag je stellen dat door deze samenwerking de meest getalenteerde Turkse Europese spelers  naar Beşiktaş zullen gaan?
Dat is vrijwel zeker. We richten ons op jongemannen in de leeftijd van 14 tot 17 jaar. Het is heel belangrijk om een ​​15-jarig kind te ontdekken, in je jeugdopleiding op te nemen en vanaf dat moment verder te ontwikkelen. Maar hoe wetenschappelijk je het scouten ook organiseert, zekerheden bestaan niet. Mochten er zekerheden bestaan, dan zouden de grote bedrijven van deze wereld zo’n scout inhuren en altijd als winnaar uit de bus komen. Voetbal werkt zo niet en dat is misschien ook wel de charme van de sport. Misschien komt van een 15-jarige toptalent niets terecht. Maar iemand die minder talent heeft kan ook uitgroeien tot een grote ster. Maar we willen toeval zo veel mogelijk uitsluiten door op een structurele manier te werken. Dat is ons doel.

Laat ik een concreet voorbeeld geven. Oğuzhan Özyakup is een speler die in Nederland is geboren en getogen, voor Nederlandse jeugdelftallen heeft gespeeld en nu Turks international is.

Als jullie dankzij dit project een 13- of 14-jarige Oğuzhan vinden, verkast zo’n jeugdspeler dan meteen naar Turkije? Of blijft zo’n jeugdspeler bij Fortuna waarna bij pas bij het bereiken van een bepaalde leeftijd naar Beşiktaş verkast? Is dit met Beşiktaş besproken?
Natuurlijk hebben we dit besproken. Maar het is onmogelijk hierover keiharde afspraken te maken. Waar woont de speler? Welk paspoort heeft hij? Waar gaat hij naar school? Hoe is de gezinssituatie? Hoe groot is zijn talent? Dat moeten we allemaal bekijken. Heeft de speler een dubbel paspoort? Kan zijn familie zich zomaar in Turkije vestigen? Als dat zo is, dan mag je je aanmelden.

Waar we goed naar moeten kijken is wetgeving. Maar dat is papierwerk, zou ik zeggen. Het belangrijkste is om een talent op te sporen. Als je een talent hebt ontdekt, dan moet je samen bekijken hoe je één en ander regelt.

U zei net dat dit project ten goede zal komen aan Beşiktaş en het Turkse voetbal. Zal Fortuna Sittard ook profiteren van deze samenwerking?
Nee. Dit project is niet gericht op zaken die Fortuna rechtstreeks ten goede zullen komen. Eigenlijk gaat het meer over onze managementfilosofie. Juist daarover zou het in de Turkse pers moeten gaan. Een Turkse speler die wekelijks in Europa speelt komt in het nieuws. Maar helaas beoordelen we sporters alleen op hun prestaties, terwijl aan elke prestatie ook een ‘managementkant’ zit. Turken spreken in elke sector een woordje mee in de wereld, behalve in de sport. Altijd waren het buitenlanders die ons kwamen uitleggen hoe we dingen moesten aanpakken, we konden het zelf niet. Maar zie nu: we zijn nu zelf aan zet! Ik moet toegeven dat ik dit ook voor mijn vaderland doe.

Laat ik weer een concreet voorbeeld uit Nederland nemen. In Nederland heb je drie clubs die in handen van buitenlanders zijn. Vitesse wordt geleid door Russen, ADO Den Haag door Chinezen en je hebt Fortuna. Maar het verschil is dat er in Nederland liefst 500.000 mensen met een Turkse achtergrond wonen. Dat is een enorm aantal als je dat vergelijkt met het totaal aantal inwoners van het land. De situatie waarin we zitten is als volgt: bij de laatste regionale verkiezingen trok een anti-buitenlanders partij in onze regio de meeste stemmen.

Laat ik duidelijk zijn. Toen we Fortuna overnamen geloofde niemand in Nederland in ons project. Niemand hield het voor mogelijk dat Turken een voetbalclub zouden kunnen besturen. Maar ik heb altijd volgehouden dat het ons zou lukken succesvol te zijn. Voetbal gaat om het managen van processen. Ik ben een academicus en geef in Zwitserland lezingen over financiële strategieën in het voetbal. Want in de wereld is voetbal bij uitstek een sector waar je met goed management het meeste verschil kunt maken.

Ik zal mijn eigen club, Galatasaray, als voorbeeld nemen. Momenteel is het salarisbudget van Galatasaray ongeveer € 60 – € 70 miljoen. Met zo’n budget kun je in Nederland werkelijk álles doen! Met zo’n budget reiken de bomen tot aan de hemel. Maar over zo’n budget beschikken wij niet. Iedereen weet welk budget wij hebben.

Toen we Fortuna Sittard overnamen speelde de club in de Eerste Divisie. Sindsdien hebben we veel bereikt. De voorzitter van de KNVB, die afgelopen maand met pensioen is gegaan, belde me op de dag dat we naar de Eredivisie promoveerden op. ‘Niemand geloofde in je project, ik ook niet, maar jij was overtuigd van je plannen.’ Dat is precies wat ik de Turkse pers verwijt. Toen we promoveerden werd een documentaire gemaakt over Fortuna Sittard. Er werd gesproken over ‘één van de grootste come backs in het Nederlandse voetbal’. Maar dat wordt in Turkije helemaal niet op waarde geschat. Een gebrek aan waardering.

Akkoord, excuses dat we u nu pas hierover ondervragen. Wanneer bent u voor het eerst naar Nederland geweest en hoe lang bent er destijds gebleven? Hoe lang heeft u nagedacht over de overname van Fortuna Sittard? Hoe heeft u gehandeld toen u eigenaar werd en wat kunnen we van u leren?
(Een voorloper van) Fortuna Sittard is de eerste profclub van Nederland. We hebben afgelopen zomer zelfs ons eigen museum geopend en ik kan zeggen dat we het modernste voetbalmuseum van Nederland hebben. Het idee om deze club te kopen ontstond als volgt. Toen ik manager van Galatasaray was, wilden we een samenwerking met een club in Europa tot stand brengen, zoals we dat net hebben besproken. We hebben met veel Duitse clubs uit de lagere divisies gesproken over wat we op organisatorisch gebied voor elkaar konden betekenen. We vormden destijds een projectteam en ik maakte daar deel van uit. Omdat ik binnen Galatasaray verantwoordelijk was voor de financiën, beheerde ik ook de financiën van die Duitse clubs. Destijds zag ik al in dat als je een club goed leidt, je zelfs met een kleine club break-even kunt draaien.

Als je in Turkije vraagt: ‘Maken voetbalclubs winst?’, dan zegt 90% ‘Nee’. Maar 70% van de Europese clubs maakt winst! In het voetbal is één criterium belangrijk. En dat is de hoogte van het spelersbudget. Dat is het enige. En het belangrijkste. Dáárop moet je grip krijgen. Toen ik stopte bij Galatasaray heb ik er met een vriend over gesproken en zijn we naar Nederland vertrokken.

Bij aankomst zei ik: ‘We zijn een kleine club, dus we moeten slimmer en innovatiever zijn om de concurrentie aan te gaan’. Zo waren we in Nederland bijvoorbeeld de eerste met WiFi door het hele stadion. En dat deden we toen we onderaan stonden in de Eerste Divisie. Iedereen lachte me uit, want dat doen je toch niet als je gemiddeld maar 3.000 toeschouwers trekt? Na ons hebben nóg negen clubs in Nederland WiFi in hun stadion aangelegd. Zo zijn er nog wel wat dingen. Zo zijn we bijvoorbeeld het enige stadion in Nederland zonder contant geld.

Natuurlijk moet ik toegeven dat ik veel heb opgestoken tijdens mijn periode bij Galatasaray en op andere plekken in de wereld. Maar we zijn een innovatieve club, veel clubs kijken naar ons en we worden soms door de KNVB gevraagd om presentaties te geven over onze werkwijze. Ik denk dat we op de goede weg zijn.

Zelf werk ik voornamelijk achter de schermen. Ogan Tarhan doet veel ‘veldwerk’. Ik durf te beweren dat ons sportieve succes volledig op het conto van Ogan Tarhan kan worden geschreven. Hij is de denker binnen ons team. Laat ik een voorbeeld geven. Ogan zag op een regenachtige dag een speler in de O17 spelen. Hij heette Perr Schuurs en speelt momenteel bij Ajax. ‘Wie is die verdediger?’, vroeg Ogan aan zijn coach. Toen hij vernam dat het over Schuurs ging, wendde Ogan zich tot mij en vertelde me dat Schuurs zou kunnen uitgroeien tot één van de beste verdedigers ter wereld. Schuurs had destijds een amateurcontract, maar wij gaven hem meteen een klein contract. Toen waren we hier pas drie maanden.

Er werd gezegd: ‘Ze nemen de club over, weten van niks en ze strooien maar met geld’. Ze lachten ons uit! Maar het seizoen daarop verkochten we Schuurs aan Ajax met een clubrecord qua transfersom en dit seizoen speelt Schuurs met Ajax in de Champions League. Een voorbeeld dat voetbal met niks valt te vergelijken!

Vooral de Eerste Divisie is heel erg lokaalgericht qua spelers. Omdat we dat hebben doorbroken hebben we succes. Nooit is er een club naar de Eredivisie gepromoveerd met zo’n laag budget. Niemand geloofde dat dit kon, maar het gebeurde. Iedereen vroeg zich af waar we toch allemaal die spelers hadden gevonden.

Laten we teruggaan naar uw samenwerking met Beşiktaş. Heeft er in het Turkse voetbal ooit zo’n samenwerkingsverband bestaan? Of hebben we een primeur te pakken? Misschien dat elders in Europa nog een dergelijk samenwerkingsverband bestaat?
Ik weet niet of een dergelijke samenwerking eerder is aangegaan tussen een Turkse en Europese club. Er zijn verschillende modellen in Europa. Bij het beantwoorden van deze vraag is het eigenlijk noodzakelijk om te kijken hoe de eigendomssituatie van clubs is geregeld. In de wereld zijn er zes à zeven verschillende modellen. Het meest klassieke model is het verenigingsmodel. En je hebt aan de andere kant van het spectrum de Duitse modellen, waar fans de club beheren. Maar er zijn ook modellen met één eigenaar.

Welk model het beste is, daarover heb ik geen mening. Maar de voetbalwereld liberaliseert geleidelijk. In Nederland bestond bijvoorbeeld de regel dat als je een UEFA-licentie hebt als makelaar je geen aandeelhouder van een club mag zijn. Dat was verboden in Nederland. Wás, want deze regel is aangepast. Het aantal landen dat het Nederlandse voorbeeld volgt neemt toe. Wat zie je wereldwijd? Het aantal clubs dat eigendom is van een investeringsgroep, zoals Manchester City FC, de Red Bull-clubs of andere minderbekende clubs nemen toe. Het gevolg is dat clubs meer de samenwerking met elkaar zoeken en er hybride systemen ontstaan.

Het tweede systeem wordt vooral door Britse clubs gehanteerd. Chelsea FC heeft bijvoorbeeld 110 contractspelers. Aangezien de A-selectie uit 30 spelers bestaat, verhuren ze 80 spelers aan andere clubs. Dat werd te gek en nu heeft de FIFA het aantal spelers dat een club onder contract mag hebben staan beperkt.

Tot voor kort bestonden samenwerkingsverbanden tussen rijke en minder rijke clubs. Het gevolg is dat de minder goede spelers worden verhuurd aan de minder rijke clubs. Al hun B-categorie spelers worden bij je gestald. Maar dat willen we juist niet! Veel Premier Clubs hebben spelers bij ons aangeboden, maar dan wilden ze tevens de garantie dat die spelers wekelijks spelen. Maar zo kom je als club toch niet vooruit? Dan ben je het afvoerputje van grote clubs en daar pas ik voor. Dat is een teken de elke vorm van visie ontbreekt.

Als deze samenwerking met Beşiktaş dan zijn doel bereikt, kan het dan als voorbeeld dienen andere Turkse en Europese clubs? Voor zover wij weten is dit samenwerkingsverband namelijk uniek.
Natuurlijk! Ik geloof echt dat dit project als voorbeeld voor anderen kan dienen.

Vooral ‘De Grote Drie’ (Galatasaray, Fenerbahçe en Beşiktaş) kunnen maar moeilijk jonge spelers in hun jeugdopleiding opnemen en ze vervolgens ontwikkelen. De Turkse Süper Lig is geen goede competitie waar jonge spelers zich kunnen ontwikkelen. Daarom lijkt het sturen van jonge spelers naar een andere competitie waar die spelers zich juist wél kunnen ontwikkelen een goede tussenoplossing. Zo zag je dat Fenerbahçe Berke Özer aan KVC Westerlo verhuurde. Eindelijk!

U zei dat Turkse clubs nooit eerder een dergelijk samenwerkingsverband met Fortuna Sittard zijn aangegaan. Maar denk je dat spelers zich in Nederland juist kunnen ontwikkelen?
Dat is een lastig te beantwoorden vraag. Het antwoord is ‘ja’ en ‘nee’. Qua mogelijkheden om je als voetballer te ontwikkelen? Ja! Vooral de Nederlandse Eerste Divisie is een prima competitie waarin jonge spelers zich kunnen ontwikkelen. Maar ik ben echter geen voetbalman, maar als manager zou ik ‘ja’ zeggen.

In Nederland hanteren we hetzelfde systeem als in België. Er is in Nederland echter één probleem. Je moet een speler die niet afkomstig is uit de EU een bepaald (hoog) salaris betalen en dat schrikt clubs af. Voor spelers uit Scandinavische landen geldt die beperking bijvoorbeeld niet. Spelers uit die regio halen heeft de voorkeur, maar er zit te weinig talent.

Een oplossing ligt voor de hand. Maar dat vergt een andere manier van denken. Nu verlaten Turkse spelers de opleidingen van veel clubs omdat ze vastberaden zijn hun geluk te beproeven in een competitie waar ze wél spelen. Liverpool FC geeft een 17-jarige speler een kans, maar in Turkije is een speler 23 jaar oud en wordt nog altijd beschouwd als een jeugdspeler. Dat bestaat toch niet? De speelkansen van een speler in Turkije nemen maar geleidelijk toe. Maar door een speler eerder een kans te geven start hun carrière eerder en kunnen ze waarschijnlijk langer doorvoetballen.

Fortuna Sittard is een club die goede spelers voortbrengt. Todd Cantwell, die nu voor Norwich City FC speelt, is door Fortuna ontwikkeld. Datzelfde geldt voor Perr Schuurs van Ajax. Als de samenwerking zijn vruchten afwerpt, kan er in de toekomst dan een situatie ontstaan waarbij Beşiktaş voorrang bij de verkoop van spelers?
Nee. Omdat deze samenwerking een puur organisatorisch karakter heeft. Natuurlijk, als onze relaties verbeteren, kunnen spelers tussen de twee clubs transfereren. Maar het kan niet zo zijn dat we een speler bijvoorbeeld niet aan Ajax verkopen, maar per definitie aan Beşiktaş. We beslissen in de toekomst nog altijd zelf over transfers van spelers.

Ten slotte willen we een vraag stellen over managementmodellen die clubs hanteren. Zoals bekend, zijn de meeste Turkse clubs sportief weggezakt en het feit dat clubs een vereniging zijn wordt als voornaamste oorzaak gezien. Pas als ze overstappen naar een model waarin één orgaan eigenaar is zullen ze financieel weer kunnen groeien. Geldt dat voor u ook? Want er zijn voorbeelden waarin zo’n model succesvol wordt toegepast. Maar voorbeelden waarin dat juist niet werkt zijn er ook
Naar mijn mening is dit niet de juiste aanpak. De discussie is correct, maar de aanpak zelf niet. Het belangrijkste is niet de eigendomsstructuur te veranderen, maar de verantwoordelijkheden van het management aan te passen. Laat ik een voorbeeld uit Nederland geven. Er zijn clubs met ‘eigenaren’, maar ook clubs die een vereniging zijn. De licentiecommissie van de KNVB zegt: ‘Uw inkomsten zijn € 10 en uw uitgaven zijn € 12. Als Raad van Bestuur bent u verplicht om € 2 bij te passen of er minimaal garant voor te staan’. Dan heb je toch meteen het antwoord op je vraag? Als de mensen die de club runnen verplicht zijn de exploitatie sluitend te maken is het probleem opgelost. En dan maakt het niet uit of de club in handen is van één eigenaar of dat er sprake is van een verenigingsstructuur.

Managers moeten het niet over de structuur hebben, maar juist op zoek gaan naar de manier om het verschil tussen inkomsten en uitgaven af te dekken. In Turkije was dit nooit het geval. Maar deze wetgeving, daar wachten we in Turkije al jaren op. Maar zo werken managers bij Turkse clubs nu eenmaal niet.

Bron: Goal.com