De competitie ligt stil en het Nederlands XI-Elftal vertoeft in Belfast waardoor we onze handen vrij hebben om eens over de grens te kijken. In het verleden togen we dan nog wel eens naar een zieltogende club in de spelonken van de voetbalpyramide, maar deze keer  kiezen we voor de koploper van de 1. Bundesliga. Niet dat in het Borussia Park een bal rolt, nee, we bezoeken ‘FohlenWelt’, het hagelnieuwe museum van Borussia Mönchengladbach…

Fortuna-grootaandeelhouder Isitan Gün noemt steevast Borussia Dortmund als voorbeeldclub waaraan Fortuna zich moet spiegelen. ‘Die Borussen’ konden op enig moment zelfs hun spelersbus niet betalen en dat komt Fortuna bekend voor. Maar net over de grens huisvest nóg zo’n voorbeeldclub. Want Borussia Mönchengladbach is een voetbalclub uit een relatief kleine stad die jaarlijks (op het eerste gezicht) boven haar mogelijkheden presteert.

Enkele seizoenen geleden had Borussia Mönchengladbach het lastig om in de 1. Bundesliga te blijven, maar vanaf het seizoen 2011/2012 gaat het crescendo met ‘Die Fohlen’. Nooit eindigde de club later dan de negende plek, nam driemaal deel aan de Champions League (en stroomde in de Europa League in) en éénmaal ‘rechtstreeks’ aan de Europa League. Dit seizoen presteert Borussia Mönchengladbach wisselvallig in de Europa League, maar staat vooralsnog wel aan kop in de 1. Bundesliga. En dus heeft in Europa niemand het meer over ‘a German team’.

Borussia Mönchengladbach speelt tientallen jaren in de mytische Bökelberg, een stadion met vooral staanplaatsen. Het doet me denken aan zaterdagavond kijken naar ‘Sportschau’, de Duitse variant van het Britse ‘Match of the Day’. Het staalharde schot van Thomas Kastenmaier, box-to-box speler Peter Wynhoff (één van de weinige kalende voetballers), de legendarische doelman Uwe Kamps (met oorring), Uwe Rahn (PSV flirtte maandenlang met deze goalgetter) en het witte shirt met ‘Erdgas’ erop. Allemaal herinneringen uit mijn jeugdjaren. Al die jaren zat het in mijn hoofd, maar even zoveel jaren niets mee gedaan. Een wedstrijd bezocht van ‘Die Fohlen’? Nog nooit gedaan! Akkoord, Fortuna speelde ooit thuis een oefenwedstrijd tegen ‘Gladbach’ (die Fortuna met 3-2 wint!), maar dat is het dan ook.

In al die jaren ben ik niet verder gekomen dan het bijwonen van een wedstrijd van Borussia Mönchengladbach U23. In april 2010 zit ik met Ralf en Nico Vanek in het Grenzlandstadion vooral te kijken naar de verrichtingen van Rot Weiss Essen. Voorafgaand aan die wedstrijd bezoeken we het RSV-Stadion van Rheydter SV. Niks speciaals, ware het niet dat in het stadion de stadionklok annex scorebord van de oude Bökelberg is geplaatst.


De Bökelberg draait zich om in haar graf als ze dit ziet

Het scorebord doet een belletje rinkelen als ik, jaren na het bezoek aan het RSV-Stadion, toevallig zie dat Borussia Mönchengladbach van zinnens is het scorebord een centrale plek te geven in een nieuw te bouwen museum dat pal naast haar Borussia Park moet verrijzen. Zo nu en dan speur ik op de website van de Duitsers naar de vorderingen van het museum, totdat ik lees dat in mei de deuren openen. Inderdaad, het duurt maanden voordat ik de moeite neem om een kijkje te gaan nemen. En nu, met een vrij weekend vanwege interlandvoetbal, heb ik eindelijk ruimte om bij Roermond de Duitse grens over te steken.

Na een half uurtje doemt aan de rechterzijde het Borussia Park al op. Het is zondag, er is niets meer te zien van de interland Duitsland – Wit-Rusland, dus kan in alle rust geparkeerd worden naast het stadion. Maar toch zijn er meer mensen op het idee gekomen om naar het Borussia Park te komen, want er staan toch tientallen auto’s geparkeerd.

Via het looppad kom je al gauw uit op een pleintje waar de ontvangsthal van het stadion is gevestigd. Sla je na binnenkomst rechtsaf, dan loop je richting ‘Fohlen Sportsbar’, linksaf betekent fanshop en museum.

Het museum heeft de naam ‘FohlenWelt’ gekregen en is gevestigd in het gebouw ‘Borussia 8-Grad’, dat de club pal naast het Borussia Park heeft opgetrokken. In het gebouw zijn naast ‘FohlenWelt’ ook het H4-Hotel, ‘FohlenShop’, de medische afdeling van de club en kantoren gevestigd. De naam van het gebouw refereert aan het clublogo van Borussia Mönchengladbach, want het gebouw heeft dezelfde ruitvorm als het clublogo.


Het nieuwe clubgebouw staat ietsjes uit het lood

Via de kassa van ‘FohlenShop’ loop je naar de toegang van ‘FohlenWelt’. En dat is met 1.150 m² het op één na grootste voetbalmuseum in Duitsland. Vandaag is een geluksdag; er is een storing in het kassasysteem dat ook de toegangspoortjes bedient, waardoor er geen entree kan worden geheven en iedereen gratis naar binnen mag!

Nadat je het toegangspoortje bent gepasseerd krijg je een tablet met hoofdtelefoon omgehangen. Op de tablet bevindt zich een plattegrond van het museum en zie je op welke plek er door een stem aanvullende informatie wordt gegeven. Je kunt voor verschillende mensen binnen en rondom de club kiezen. Roel Brouwers wordt weggetinderd en de keuze valt op Christoph Kramer.


De prijzenkast van ‘Die Fohlen’ is goedgevuld

Bij binnenkomst arriveer je in het onderdeel ‘Mythos’ waarin op twee beeldschermen wordt uitgelegd welke positie de club in Mönchengladbach inneemt en hoe onderdelen van de stad refereren aan de stad. Zo zijn drie bronzen veulens te zien die (ergens) in Mönchengladbach staan opgesteld en gebruikt de club steevast de luchthaven van Mönchengladbach om naar verre uitwedstrijden te reizen. Ook komt het eerdergenoemde Grenzlandstadion aan bod.


Het Grenzlandstadion, thuishaven van Borussia Mönchengladbach U23

Vanuit het onderdeel ‘Mythos’ loop je door naar het eerste tijdvak. Er wordt aan de hand van krantenartikelen uitgelegd hoe de club is geëvolueerd tot het huidige Borussia Mönchengladbach. De club wordt op 1 augustus 1900 als Fußballklub Borussia 1900 opgericht. Het duurt drie jaren voordat de club het hoogste Duitse niveau bereikt na kampioenschappen in diverse regionale divisies. Ondertussen wordt ook begonnen met de bouw van het Bökelberg stadion, de plek waar de club tot 2004 haar wedstrijd afwerkt.

Als in het seizoen 1963-1964 de Bundesliga start, is Borussia Mönchengladbach nog niet van de partij. Dat duurt nog twee seizoenen. Nadat de club via de nacompetitie vanuit de Regionalliga West promoveert verovert ze een plek op het hoogste Duitse niveau. Meteen beginnen ook de gloriejaren waarin de club met jonge, gretige voetballers het Duitse voetballandschap naar haar hand zet. Het levert de club de bijnaam ‘Die Fohlen’ op, een bijnaam die tot op de dag van vandaag nog altijd in zwang is.


De glorietijden onder Hans ‘Hennes’ Weisweiler

Naast de promotie naar de Bundesliga winnen ‘Die Fohlen’ onder leiding van Weisweiler ook drie landstitels, een beker en een UEFA Cup door in de finale FC Twente te verslaan. En omdat ze dat doen met een soort voetbal dat in Duitsland door geen enkele andere club wordt gespeeld, blijft deze periode zo tot de verbeelding spreken.


Vaantjes die refereren aan de landtitel en de UEFA Cup uit het seizoen 1974-1975

Ondertussen arriveer je in het centrale deel van het museum en doemt aan de rechterzijde het fameuze scorebord op uit het RSV-Stadion. Het verkeert ondertussen in een prima staat en als je ernaast staat realiseer je je pas hoe groot zo’n ding is!


De Bökelberg kan weer rustig verder dutten

Één van de meest tot de verbeelding sprekende onderdelen van ‘FohlenWelt’ is de ‘Trikotgalerie’. In een raamwerk hangen de mooiste shirts uit het nabije en verre verleden van spelers zoals Marc-André ter Stegen, Thorgan Hazard, maar ook shirts uit de tijd dat spelers nog niet met vaste nummers speelden en Borussia Mönchengladbach met shirtsponsors speelde zoals Tuborg, Diebels, Kyocera of gewoon zonder sponsor.


Het meestverkochte fanartikel: het voetbalshirt

Curieus onderdeel van het museum is een geknakte doelpaal die in dezelfde ‘houding’ ligt als op 3 april 1971, toen Borussia Mönchengladbach-aanvaller Herbert Laumen een voorzet in doel denkt te koppen. Laumen vliegt onder de bal door, belandt in net, maar doet dat met zó’n kracht dat de doelpaal afbreekt. Samen met de toeschouwers probeert de terreinknecht de goal te repareren, maar dat mislukt. En dus rest de scheidsrechter niets anders dan de wedstrijd te staken. Maar ondanks dat Werder Bremen de wedstrijd met 0-2 wint, worden ‘Die Fohlen’ dat seizoen tóch kampioen!


Is dit echt de goal uit 1971?

Natuurlijk mag ook Günter Netzer niet ontbreken. De in Mönchengladbach geboren middenvelder maakte de gloriejaren mee en is erg bepalend in het succesvolle elftal. In 230 wedstrijden scoort Netzer 82 doelpunten. Onomstreden is Netzer allerminst. Hij wordt veelvuldig gezien in het uitgaansleven en een deel van het museum is voorzien van de bar uit de discotheek waar Netzer vaak komt.


Günter Netzer is een on-Duits fuifnummer

Maar niet alleen Günter Netzer komt aan bod, ook andere kroegtijgers hebben hun plek in ‘FohlenWelt’, zoals Stefan Effenberg en Lothar Matthäus. Zij zijn op hun manier ook bepalend geweest gedurende hun jaren op de Bökelberg en worden terecht vereerd met een plekje in het museum.


EK 88

In een hoek van het museum is ruimte ingeruimd voor de fans van Borussia Mönchengladbach en de ‘Nordkurve’ in het bijzonder. Als klein ventje vroeg ik mijn vader steevast waarom er een man met een dikke trom op het hek zat. Dat wist hij ook niet. Die man heette ‘Manolo’, genoemd naar een beroemde Spaanse voetbalfan: Manolo el del Bombo. Maar ‘Manolo’ is helemaal geen Spanjaard. De beste man is een in Turkije geboren supporter die de eerste ‘Trommler’ in de Bundesliga is.

Eerbetoon aan de fans

Via een vitrinekast gevuld met vaantjes van legendarische Europese wedstrijden bereik je een ruimte waarin alle prijzen staan uitgestald die de club door de jaren heen heeft gewonnen. Mijn favoriete prijs is nog altijd de DFB-Pokal. De beker, uitgevoerd in goud en bekleed met gekleurde stenen aan de bovenzijde, de winnaars gegraveerd in de voet van het kleinood: geweldig!


Deze Pokal staat driemaal in de prijzenkast

Via de onderdelen ‘Mannschaftskabine’ en ‘Nationalspieler’ nadert de uitgang. Daar mag je je tablet en hoofdtelefoon inleveren en bedanken spelers je op levensgrote schermen voor je komst. Uiteraard eindigt de wandeling door de geschiedenis van Borussia Mönchengladbach in ‘FohlenShop’, waar je je beurs mag omkeren om de meest uiteenlopende fanartikelen aan te schaffen.

‘FohlenWelt’ is een professioneel opgezet museum waar je makkelijk een middag kunt doorbrengen. Zeker als je plaatsneemt in de cinema of het combineert met een rondleiding in het Borussia Park of een wedstrijd bezoekt. Ja, een wedstrijd… Die zal er vast en zeker nog wel eens komen. Wanneer? Fortuna Online in de gaten houden misschien?

Michel Hennen