Na drie drukke dagen vol met voetbal was het tijd geworden om de tassen weer in te pakken. Omstreeks 12.00 uur dienden we de bus te nemen naar Liverpools John Lennon Airport. Er was nog één ochtend vrij in onze agenda en die vulden we met…voetbal! In de stad werd een tentoonstelling over Everton georganiseerd en daar gingen we natuurlijk even onze neus aan het venster steken…


Tijdens één van de doortochten door de lobby van het hotel valt ons oog op een folderrek met een folder waarop Goodison Park staat afgebeeld. Als ik in de binnenzijde van de folder lees blijkt het te gaan over een tentoonstelling over Everton en haar historie. De tentoonstelling staat van 25 september 2009 tot en met 18 april 2010 opgesteld in Liverpool Central Library, en laat die nu twee straten verderop liggen!

Na een vluchtig ontbijt trekken we maar weer onze schoenen aan en lopen de Lord Nelson Street uit. Onderaan de heuvel slaan we rechtsaf Lime Street in. Aan de linkerkant zien we de stadsbibliotheek al liggen. Het statige gebouw ligt aan de Willian Brown Street en dateert van 1860.


‘Everlution, the Everton collection’; hier moeten we zijn!

Na binnenkomst loop je zó richting de tentoonstelling; de blauw-witte voetafdrukken op de vloer wijzen je de weg naar de tweede etage. Eenmaal binnen valt meteen de pracht en praal van deze bibliotheek op. De tentoonstelling is gehuisvest in één van de mooiste vertrekken van het gebouw. De collectie boeken die is opgestapeld langs de wanden van het ronde gebouw is indrukwekkend, evenals de fameuze koepel die het geheel overdekt. Dat is heel wat anders dan de Sittardse stadsbieb aan de Broersittarderweg!

De tentoongestelde stukken maken deel uit van ‘The Everton Collection’, een verzameling over de historie van Everton. Deze verzameling, in de volksmond bekend als ‘The David France Collection’, is in handen van The Everton Collection Charitable Trust. Door middel van het organiseren van een loterij heeft deze stichting dermate veel middelen gegenereerd dat het in het bezit kon komen van deze collectie. Dit vond plaats op de laatste dag van 2007. Omdat Everton reeds in een eerder stadium haar archief aan genoemde stichting ter beschikking had gesteld, kwam The Everton Collection Charitable Trust in het bezit van twee waardevolle collecties. In de loop van 2008 zijn beide collecties in elkaar opgegaan tot de huidige ‘Everton Collection’.


De Liverpool Central Library is het prachtige decor van ‘Everlution’

Vrijwel meteen wordt onze aandacht getrokken door een levensgrote fotowand waarop vier spelers van ‘The Toffees’ staan afgebeeld. Natuurlijk mag William Ralph ‘Dixie’ Deam niet ontbreken. Deze all-time topscorer wist in zijn carrière liefst 383 doelpunten te scoren in 433 wedstrijden en dat aantal zal niet gauw worden ovetroffen. In 1928 scoorde hij zelfs een onwaarschijnlijk aantal van 60 doelpunten.

De man met geel shirt, dito kousen en blauwe broek is Brian Labone. Deze speler kwam van 1958 tot en met 1971 uit voor Everton en speelde gedurende die jaren 534 wedstrijden voor ‘The Toffees’. Dat aantal is nog altijd een record. Opmerkelijk is dat hij in al die wedstrijden maar twee gele prenten ontving en dat is erg uitzonderlijk voor een verdediger. Hij was vooral een slimme verdediger en dat kan ook letterlijk genomen worden. Op het moment dat Labone op het punt stond te kiezen voor universitaire studies kon hij een profcontract tekenen bij Everton, hetgeen hij ook deed. Hier kreeg hij nooit spijt van. Hij bleef Everton door de jaren heen immer trouw en groeide daarmee uit tot een ware clublegende.


Drie grootheden uit het verleden en één coming man

De man in het bonte shirt waarop de naam ‘NEC’ prijkt is waarschijnlijk de beste doelman die Everton ooit heeft gehad. Neville Southall speelde maar liefst 92 interlands voor Wales, maar plaatste zich nooit voor een eindronde. Met Everton was de Welshman meer succesvol. Hij won met ‘The Toffees’ éénmaal de FA Cup, éénmaal de Europa Cup II en won in het seizoen 1986/1987 het First Division Championship.

Rechts van Southall staat Marouane Fallaini afgebeeld. Persoonlijk bevreemdt het mij dat deze Waal deel uitmaakt van dit rijtje iconen, want deze jongeman heeft nog veel te bewijzen. De £ 15 million record signing speelt pas voor het tweede seizoen bij Everton, maar zijn transfersom en zijn markante haardracht zal hem wel speciaal maken.

Als we een stukje verder lopen komen we uit bij een karakteristiek onderdeel van Britse stadia: het draaipoortje. Naast het poortje staat een bord met een kopie uit de Liverpool Mercury. De directie van Everton dacht dat er meer mensen op de tribunes zaten dan de inhoud van de kassa’s aangaven. Bij elke ingang werden tellers geplaatst en onderzoek wees uit dat deze met 200 terug waren gedraaid. De stewards destijds werkten meer voor hun eigen kas dat die van Everton. Kort daarna werden de poortjes geplaatst zoals op de foto is te zien en kwam aan al het gesjoemel een einde.


Zulke draaipoortjes doen nog altijd dienst in menig Brits stadion

Van de poortjes op Goodison Park naar het veld; het is waarschijnlijk maar een korte wandeling. In de loop der jaren werden tal van interlands afgewerkt op ‘Toffeeopolis’. Als je als speler van het Engelse team tijdens zo een internationale wedstrijd in actie kwam, kreeg je vroeger een petje uitgereikt, een zogenaamde ‘cap’. Op de foto hieronder staan vijf caps afgebeeld van Everton-spelers die tijdens die bewuste interlands het shirt van Engeland hebben gedragen.


Er werden enkele unieke items tentoongesteld

Achter de caps zijn enkele programmaboekjes tentoongesteld van deze interlands. Zo heeft Engeland op Goodison Park onder meer tegen Hongarije, Ierland en Portugal gespeeld. Mocht er al handel zijn in zulke programmaboekjes dan wordt daar waarschijnlijk een Godsvermogen voor neergeteld.


Dit programmaboekje dateert van 28 oktober 1893 (Everton – Preston North End)

À propos programmaboekjes: het oudste programmaboekje van Everton wordt ook getoond. Op 28 oktober 1893 speelden ‘The Toffees’ tegen Preston North End en reeds in die tijd werd er een programmaboekje uitgegeven. Samen met andere pronkstukken ligt dit vel papier in een vitrine, compleet met vochtigheidsmeter om de omstandigheden in de vitrine goed in de gaten te kunnen houden. In het programmaboekje staat ook een advertentie van ‘Noblett’s Everton Toffee, The original Everton Toffee shop’. Dit is de winkel die heeft bijgedragen aan de bijnaam van Everton. De uitbaatster van deze winkel wierp namelijk voorafgaande aan wedstrijden toffee’s in het publiek en Evertons bijnaam was geboren.


The Everton Collection huisvest een aantal mooie eretekens

In de loop der jaren heeft Everton ook in tal van FA Cup Finals gestaan. Spelers die in de finale meespelen krijgen een erekruisje uitgereikt. In de vitrinekast worden een aantal eretekens tentoongesteld. Leuk detail is dat boven elk ereteken een fotootje van de desbetreffende speler te zien valt. Ook met de invoering van de Britse variant van de welbekende Panini-plaatjes waren ze hun tijd al ver vooruit. Om het geheel te completeren zijn ook de originele programmaboekjes van de desbetreffende Cup Final tentoongesteld.


Ondanks dat de prijzenkast wellicht niet uitpuilt, blijft Everton een prachtige club

In een enorme aquarium-achtige kast zijn vier van Evertons grootste (letterlijk) prijzen te bezichtigen. Van links naar rechts gaat het om de Canon Football League Trophy, de Liverpool Community FA Cup, de Europa Cup II en de Barcelona Cup.

In het seizoen 1884/1985 beleefde Everton haar meest memorabele seizoen uit haar bestaan. Niet alleen won de club de Europa Cup II, het won ook nog eens de Football League, de toenmalige Premier League. Er werd gewonnen op Anfield Road, Manchester United werd thuis met 5-0 verslagen, er werd gewonnen van Tottenham, etc. Als beloning ontvingen ‘The Toffees’ de beker, uiterst links op de foto.

Onderaan, derde van links staat een replica van de Europa Cup II die Everton in 1985 won. In de finale werd Rapid Wien met 3-1 verslagen door door doelpunten van Andy Gray, Trevor Steven en Kevin Sheedy. Het is de enige prijs die Everton in Europa heeft veroverd en volgens vele Evertonians zijn dat er enkele te weinig. Doordat Engelse clubs voor vijf jaar werden uitgesloten van Europees voetbal naar aanleiding van de Heizel-ramp, hebben’ The Toffees’ nooit kunnen laten zien hoe sterk ze ècht waren. Het zal voor altijd een kras blijven op Evertons ziel.

De grootste beker (qua omvang), betreft de Barcelona Cup. Ter ere van het 25-jarig bestaan van FC Barcelona speelde Everton na afloop van het seizoen 1923/1924 een mini-toernooi met Barcelona zelf en Newcastle United. Uiteindelijk leverde de 3-2 winst op ‘The Magpies’ deze zilveren trofee op.

Een kleine twee uur hebben we ons verdiept in een deel van de Everton-historie. Buiten de getoonde stukken zijn er nog duizenden dingen te bekijken en onderbelicht gebleven. In het stadion wordt wekelijks ‘And if you know your history’ gezongen en nu ik ‘Everlution’ heb ondergaan weet ik hier een klein beetje meer vanaf. Misschien is de prijzenkast wel wat minder gevuld dan die van ‘The Red Neighbours’, maar de titel ‘The People’s Club’ komt Everton wel degelijk toe en dat is wellicht meer waard dan al die ander prijzen bij elkaar opgeteld.

Michel Hennen