De KNVB heeft een tussenbalans opgemaakt wat betreft de pilot “Jupiler League”. Voorzichtig optimisme is de conclusie. De doelstelling van de introductie van beloftenelftallen is tweeledig. Oranje moet er kwalitatief beter en de eerste divisie aantrekkelijker van worden. Tijd voor onze analyse in twee delen. Vandaag deel 1: Oranje.

 

 


De overkoepelende doelstelling van het toelaten van beloftenelftallen tot de eerste divisie is volgens de KNVB “het sneller en beter ontwikkelen van voetbaltalenten in Nederland”.

De KNVB verwijst naar Duitsland en Spanje waar beloftenelftallen al geruime tijd deelnemen aan de lagere (betaald voetbal) divisies. Ook Engeland speelt met deze gedachte. Het Engelse argument is: de topclubs zijn schatrijk en kunnen kiezen tussen een topspeler uit het buitenland die onmiddellijk presteert of een eigen jeugdspeler die wellicht over een paar jaar presteert. Als je als trainer wordt afgerekend op de prestaties in het eerstvolgende Champions League duel, dan is die keuze snel gemaakt.

Gevolg: de jeugdspeler krijgt weinig mogelijkheden om zich te tonen in competitief verband en zal zich dus niet (snel) ontwikkelen. Tenzij beloftenteams kunnen instromen op een redelijk profniveau. In Duitsland en Spanje kan dat; in Engeland niet en wellicht verklaart dat waarom het Engelse clubvoetbal zich wel en het Engelse nationale elftal zich niet kan meten met het Duitse en Spaanse.

Interessante hypothese, zou zo maar eens een gedeeltelijke verklaring kunnen zijn voor het Engelse falen. Gedeeltijk, want het verklaart bijvoorbeeld het succes van het Italiaanse nationale elftal niet (WK winnaar in 2006 en EK finalist in 2012).

Hoe dan ook, de KNVB wenst deze gedachte nu te projecteren op Nederland. Is dat gerechtvaardigd?

Hoeveel topclubs kent Nederland die zowat elke (buitenlandse) speler kunnen kopen die ze maar willen hebben? Nul. Krijgen jeugdspelers geen kans bij de traditionele top drie? Die elftallen staan vol met jeugdspelers. Zijn die jeugdspelers dan van een dusdanig zwak niveau dat het Nederlandse elftal niets meer presteert? We hebben het hier over de vice-wereldkampioen. Een land dat al veertig jaar presteert boven het niveau dat je op basis van de bevolkingsomvang zou mogen verwachten.

Als het falen van het Engelse nationale elftal een gevolg is van de gebrekkige speeltijd die jeugdspelers krijgen bij de Engelse topclubs, dan gaat de introductie van beloftenelftallen in de lagere Engelse divisies inderdaad leiden tot betere prestaties van het Engelse nationale elftal, maar die redenatie gaat niet in gelijke mate op voor Nederland, waar jeugdspelers al volop kansen krijgen bij de topclubs. De resterende talenten die buiten de boot dreigen te vallen bij topclubs kunnen nog altijd op uitleenbasis via de eerste divisie hun weg naar de top vinden (zoals bijvoorbeeld Klaas-Jan Huntelaar).

Ik vermoed dat we de sportieve opbrengst van deze maatregel in de naam van Oranje niet moeten overschatten. Zo maar naar Spanje of Duitsland wijzen is te makkelijk.

Riccardo Welters