Bij gebrek aan goed nieuws hebben ze maandenlang moeten tandenknarsen, maar eindelijk kunnen de gekende dorpspolitici Jan Muijtjens (GroenLinks) en Jan-Willem Pieters (VVD) weer meehuilen met de wolven. Op inmiddels overbekende wijze probeerden zij de situatie bij Fortuna maar weer eens ten eigen bate te exploiteren.
Groot was de verontwaardiging van Pieters en Muijtjens toen Dagblad De Limburger vorige week publiceerde dat de gemeente opnieuw 412.000 euro op tafel moet leggen voor Fortuna. Maar die verontwaardiging moet wel haast gespeeld zijn. Dat de gemeente in 2005 en in 2006 zou moeten betalen, was immers al gebleken tijdens de debatten over de schuldsanering van Fortuna in juni 2005. Er is dus niets nieuws onder de zon.
Even de feiten op een rijtje. In de zomer van 2001 kampt Fortuna met forse schulden. Om die te voldoen, wil de club een lening van 2,6 miljoen euro afsluiten. Die lening willen de banken alleen afgeven wanneer andere partijen bereid zijn zich garant te stellen. Die garantstelling houdt in dat deze partijen de banken toezeggen de lening te zullen aflossen wanneer Fortuna hiertoe zelf niet in staat is. In september 2001 stelt wethouder Meekels namens het College van B&W de gemeenteraad voor dat de gemeente voor 1,8 miljoen euro garant zal staan. De raad gaat hiermee met uitzondering van GroenLinks unaniem akkoord. Voor de overige 800.000 euro geeft Meulen bv een garantie af.
De eerste jaren kan Fortuna de lening nog aflossen, maar daarna zakt de club steeds verder weg in het moeras van kortlopende en langlopende schulden. BNG en ABP spreken daarom in 2003 voor het eerst de garantstelling van de gemeente aan. Ook in 2004 moet de gemeente de aflossing van de lening voor haar rekening nemen. Het hele bedrag inclusief rente (een kleine miljoen euro) komt bij de gemeente als een vordering op Fortuna in de boeken te staan.
Vervolgens schrijven we het jaar 2005. Het jaar waarin de gemeenteraad onder grote druk besluiten neemt over de schuldsanering van Fortuna en over het project afbouw stadion inclusief een voornemen tot bestemmingsplanwijziging. Bij de stukken die de gemeenteraad ontvangt, zit onder meer de realisatie-overeenkomst tussen de projectontwikkelaars (Meulen en Jongen), de gemeente en Fortuna Sittard. In deze realisatie-overeenkomst wordt afgesproken dat de helft van de winst uit de projectontwikkeling naar Meulen en Jongen gaat en de andere helft naar Fortuna. Van het bedrag dat Fortuna zal ontvangen, wordt met voorrang de vordering van de gemeente bij Fortuna betaald. Op die manier stelt de gemeente zeker dat de bedragen die ze kwijt is aan de garantstelling worden terugbetaald. Verder doet de realisatie-overeenkomst geen uitspraken over de aflossingen en de gemeentegarantie. Deze garantie loopt gewoon door. Dat is ook logisch, want de garantie is niet aan Fortuna afgegeven, maar aan de banken die Fortuna geld hebben geleend.
Bij de stukken zitten ook de begroting voor het seizoen 2005-2006 en de meerjarenbegroting tot en met het seizoen 2008-2009. Uit de uitgavenposten blijkt klip en klaar dat Fortuna de aflossing van de lening bij de BNG en ABP niet in de begroting heeft opgenomen. Hierover zijn tijdens de debatten in de raad en raadscommissies ook opmerkingen gemaakt, onder andere door mijzelf. De gemeenteraad is dus in juni 2005 akkoord gegaan met de realisatie-overeenkomst en de schuldsanering in de wetenschap dat de gemeente in 2005 en 2006 ook op het resterende deel van de garantstelling zou worden aangesproken.
Het voorpaginanieuws van Dagblad De Limburger was daarom geen nieuws. Ook Jan-Willem Pieters en Jan Muijtjens wisten dat de gemeente deze bedragen zouden moeten betalen. De stelling van Pieters dat Fortuna het recht op garantstelling heeft verspeeld is ronduit absurd. De garantstelling is immers geen recht van Fortuna, maar een recht van de banken die de lening aan Fortuna hebben verstrekt. Maar op de bühne in Sittard-Geleen kan dit soort onzin kennelijk zonder enig serieus weerwoord verkondigd worden.
Muijtjens meent zich in zijn stellingname ook nog gesteund door uitspraken van supporters op de websites. Ook zij zouden zich belazerd voelen door de leiding van Fortuna. Voor de goede orde: ik maak mij nog steeds ernstig zorgen over de financiële situatie bij Fortuna, met name omdat in 2005 de schulden wel zijn gesaneerd, maar er toen geen oplossing is gevonden voor structurele begrotingsproblemen. Maar in deze zaak heeft de Raad van Commissarissen richting gemeente correct gehandeld. Voor de zoveelste beschadingsactie die GroenLinks nu met gebruik van grote woorden in gang zet, kan deze supporter dan ook geen enkele sympathie opbrengen. Vooral ook omdat die actie geen enkel ander doel dient dan de streling van het eigen ego en het uitventen van het veronderstelde morele gelijk. Enige zakelijke relevantie kent de stellingname immers niet.
Rest de vraag hoe de gemeente het geld van de garantstelling (inclusief rente ruim twee miljoen euro) terugkrijgt. Daarover heeft de gemeenteraad in juni 2005 een democratisch besluit genomen, namelijk door ontwikkeling van het stadion inclusief supermarkt en sportretail. Voor dat besluit kunnen de ‘verliezers’ van toen – en dan met name de VVD en GroenLinks – amper respect opbrengen. Al hun inspanningen zijn erop gericht het project stadionafbouw te frustreren. GroenLinks heeft samen met de coalitepartners GOB en PvdA zelfs laten onderzoeken of de afspraken van toen alsnog ongedaan kunnen worden gemaakt. Mede door die politieke onwil om uitvoering te geven aan een eerder genomen besluit, dreigt het hele project inmiddels spaak te lopen.
Wat zegt de hele gang van zaken nu eigenlijk? Over de Raad van Commissarissen van Fortuna niets; die komen in dit geval eerder gemaakte afspraken gewoon na. Over Dagblad De Limburger iets meer; dat durft non-nieuws prominent op de voorpagina te brengen zonder zich eerst fatsoenlijk te verdiepen in de achtergronden. Over de politiek in Sittard-Geleen een hele hoop; daar gaat eigen gewin boven alles, ook als dat over de rug van anderen of ten koste van het algemeen belang gaat.
Peter Meijers
Redacteur Fortuna Online
Tot december 2005 lid van de gemeenteraadscommissie Bedrijven & Middelen namens de PvdA